Grote ambitie
Als het aan Arco ligt, speelt KWS de komende jaren een nóg grotere rol in dergelijke waterbouwprojecten. ‘We hebben ons inmiddels bewezen als het gaat om projecten in de waterveiligheid. We hebben dan ook de ambitie om te groeien als zelfstandige waterbouwer. En daar hebben we ook alles voor in huis. Van de handel in mineralen tot engineering en van grondverzet tot dijkbekleding en beplanting. Wij zijn er klaar voor!’

Wij zijn er klaar voor!

Het tempo moet écht omhoog om onze doelstelling van 2050 te halen.

Arco (links) en Erik (rechts)

De vraagstukken en uitdagingen pakken we echt samen op.

1 op 100.000
Het HWBP is een alliantie tussen Rijkswaterstaat en de 21 waterschappen in Nederland. ‘Daar begint de samenwerking dus al’, schetst Erik. De 22 organisaties werken sinds 2014 binnen het HWBP samen in uitvoering, financiering en kennisontwikkeling. Uiterlijk in 2050 moeten alle primaire waterkeringen wettelijk aan de waterveiligheidsnormen voldoen. ‘Die normen zijn in 2017 vernieuwd. Vroeger waren ze gebaseerd op waterstanden, tegenwoordig op de overstromingskans en het risico dat daarbij iemand overlijdt. Die kans dat iemand overlijdt mag niet groter zijn dan 1 op 100.000 per jaar.’

2.000 kilometer aan primaire keringen en ongeveer 400 sluizen en gemalen. De cijfers liegen er niet om. Binnen dertig jaar moeten ze allemaal zijn versterkt, verhoogd of verzwaard. Het is met recht de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Een flinke uitdaging voor het HWBP en tegelijkertijd een grote kans voor KWS. Programmadirecteur van het HWBP Erik Wagener en Directeur van KWS @vice Arco Meerkerk over de ambities, uitdagingen en het sleutelwoord van dit enorme programma: ‘Samenwerking.’

Van wegen- tot waterbouwer
Binnen KWS wordt wel eens gekscherend geopperd om onze naam te veranderen in KWWS, Koninklijke Wegen- en Waterbouw Stevin. De aanleiding is begrijpelijk: KWS is minder bekend als waterbouwer dan als wegenbouwer. ‘Maar dat is onterecht’, vindt Arco. ‘In de afgelopen tien jaar hebben we gewerkt aan diverse projecten zoals de dijkversterking op Texel, de dijkversterking Eemshaven - Delfszijl en de Noordelijke Randmeerdijken.’ Daarnaast werkt KWS met Martens en Van Oord aan de dijkversterking langs de Mark, Dintel en Vliet. Dankzij deze groeiende ervaring en expertise is de betrokkenheid bij het HWBP dan ook logisch.

Arco Meerkerk
Met zijn bijna 25 jaar ervaring in de sector is Arco Meerkerk een inframan in hart en nieren. Zijn loopbaan bracht hem langs vele functies en sinds september 2022 geeft hij als directeur leiding aan de 85 collega’s van KWS @vice. Zijn belangrijkste rol: het landelijk verwerven van middelgrote tot grote projecten, waaronder mooie nieuwe dijkversterkingen.

Erik Wagener
Hij studeerde sociale geografie aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Utrecht en heeft een voorliefde voor water(veiligheid): Erik Wagener. Erik werkte onder andere bij diverse gemeentes, provincies en waterschappen en trekt sinds 2018 de kar bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarnaast is hij voorgedragen als nieuwe secretaris-directeur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Tempo!
Een ontwikkeling vanuit de markt die wel als een katalysator werkt, is innovatie. Dijkvernageling, filterschermen, de grofzandbarrière, simulaties, nieuwe rekeninzichten… Verschillende slimme oplossingen dragen bij aan effectievere, efficiëntere projecten en aan de ontwikkeling van de gehele sector. Erik heeft er dan ook alle vertrouwen in dat de doelstellingen voor 2050 gehaald worden. ‘Als wij zorgen voor een aantrekkelijk innovatieklimaat, kan het tempo zeker omhoog.’

Stikstof vs. veiligheid
Een andere vertragende factor voor de projecten is de stikstofproblematiek. Daar weet Arco alles van: ‘We doen ons best met bijvoorbeeld steeds meer elektrisch materieel en slimme ontwerpen die circulair bouwen mogelijk maken. Ook zetten we zoveel mogelijk gebiedseigen grond in, passen we NoNOx-filters toe op onze machines en beperken we de transportafstanden. We doen wat we kunnen, maar kunnen niet van de één op andere dag de bouwplaats volledig emissieloos maken. Daar moeten we geleidelijk naartoe groeien.’ Erik is het daar roerend mee eens. ‘Tot die tijd moet er een oplossing komen voor tijdelijke deposities, zoals bij dijkversterking het geval is. Het gaat hier tenslotte om de nationale veiligheid.’

Unieke samenwerking
In de tien jaar dat het programma loopt, is ongeveer tweehonderd  van de tweeduizend kilometer waterkering aangepakt. ‘Dat is nog te weinig’, vindt Erik. ‘Het tempo moet écht omhoog om onze doelstelling van 2050 te halen.’ Het HWBP heeft daarbij hulp van de markt gevraagd via de Taskforce Deltatechnologie. Een platform waarin marktpartijen als KWS zich hebben verenigd om nog voor de aanbestedingen uit mee te denken met specifieke vraagstukken die door het HWBP of door de Waterschappen worden voorgelegd. ‘Ze zitten daar dus niet om voor zichzelf projecten te scoren, maar puur om met elkaar de sector vooruit te helpen’, ervaart Erik. ‘Echt uniek!’


Woud aan wetten
Eén van de adviezen van de Taskforce is het anders organiseren van het HWBP. De waterschappen dienen nu hun plannen in bij de programmadirectie en ontvangen daaruit financiering. Maar de waterschappen zijn zelf opdrachtgever bij de afzonderlijke projecten en sturen dus ook zelf de uitvoering aan. Erik: ‘Het advies vanuit de Taskforce is dan ook: leg sturing en financiering in één hand. Dat is veel effectiever en komt het collectieve belang ten goede. Hoe we dat zouden kunnen doen, moeten we nog verder verkennen.’ Een andere aanbeveling is het versimpelen en uniformeren van de aanpak. ‘We draaien soms vast in de complexiteit van regels, wetten en overheden. Dat kan en moet anders.’

Schoolvoorbeeld
De nieuwe normen zijn in de meeste gevallen strenger dan de vorige, waardoor meer primaire waterkeringen niet blijken te voldoen. Erik: ‘We begonnen met 1100 kilometer en zitten nu dus op 2000. Een flinke klus!’ In de projecten werkt het HWBP nauw samen met marktpartijen zoals KWS. Arco: ‘In combinatie met Van Oord werken we bijvoorbeeld aan de dijkversterking van 5,2 kilometer bij Hansweert. En in alliantie met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Van Hattum en Blankevoort en Boskalis zijn we verantwoordelijk voor de versterking van de ruim 33 kilometer Markermeerdijken tussen Hoorn en Durgerdam.’ Zeker dat laatste project vindt Arco een blauwdruk voor een fijne samenwerking. ‘De vraagstukken en uitdagingen hierin pakken we ook echt samen op.’ Het is een schoolvoorbeeld van de tweefasenaanpak die de partijen graag hanteren. Samen een ontwerp maken, samen de risico’s in kaart brengen en reduceren, en daarna overgaan tot de uitvoering volgens een UAV-GC-contract.

Ruim 60% van Nederland onder water. Een gebied met ongeveer 9 miljoen mensen… We kunnen het ons nauwelijks voorstellen, maar zonder duinen en dijken is het de harde realiteit. De stijging van de waterspiegel is dan ook één van de grootste bedreigingen van ons land. Om overstromingen te voorkomen, zijn sterke en betrouwbare waterkeringen dus letterlijk van levensbelang. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) maakt zich hier hard voor. Net als KWS, die de ambitie heeft zich als waterbouwer meer en meer in te zetten voor onze waterveiligheid.

Een dijk van een plan

Arco (links) en Erik (rechts)

Arco Meerkerk
Met zijn bijna 25 jaar ervaring in de sector is Arco Meerkerk een inframan in hart en nieren. Zijn loopbaan bracht hem langs vele functies en sinds september 2022 geeft hij als directeur leiding aan de 85 collega’s van KWS @vice. Zijn belangrijkste rol: het landelijk verwerven van middelgrote tot grote projecten, waaronder mooie nieuwe dijkversterkingen.

Erik Wagener
Hij studeerde sociale geografie aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Utrecht en heeft een voorliefde voor water(veiligheid): Erik Wagener. Erik werkte onder andere bij diverse gemeentes, provincies en waterschappen en trekt sinds 2018 de kar bij het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP). Daarnaast is hij voorgedragen als nieuwe secretaris-directeur van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht.

Grote ambitie
Als het aan Arco ligt, speelt KWS de komende jaren een nóg grotere rol in dergelijke waterbouwprojecten. ‘We hebben ons inmiddels bewezen als het gaat om projecten in de waterveiligheid. We hebben dan ook de ambitie om te groeien als zelfstandige waterbouwer. En daar hebben we ook alles voor in huis. Van de handel in mineralen tot engineering en van grondverzet tot dijkbekleding en beplanting. Wij zijn er klaar voor!’

Tempo!
Een ontwikkeling vanuit de markt die wel als een katalysator werkt, is innovatie. Dijkvernageling, filterschermen, de grofzandbarrière, simulaties, nieuwe rekeninzichten… Verschillende slimme oplossingen dragen bij aan effectievere, efficiëntere projecten en aan de ontwikkeling van de gehele sector. Erik heeft er dan ook alle vertrouwen in dat de doelstellingen voor 2050 gehaald worden. ‘Als wij zorgen voor een aantrekkelijk innovatieklimaat, kan het tempo zeker omhoog.’

Stikstof vs. veiligheid
Een andere vertragende factor voor de projecten is de stikstofproblematiek. Daar weet Arco alles van: ‘We doen ons best met bijvoorbeeld steeds meer elektrisch materieel en slimme ontwerpen die circulair bouwen mogelijk maken. Ook zetten we zoveel mogelijk gebiedseigen grond in, passen we NoNOx-filters toe op onze machines en beperken we de transportafstanden. We doen wat we kunnen, maar kunnen niet van de één op andere dag de bouwplaats volledig emissieloos maken. Daar moeten we geleidelijk naartoe groeien.’ Erik is het daar roerend mee eens. ‘Tot die tijd moet er een oplossing komen voor tijdelijke deposities, zoals bij dijkversterking het geval is. Het gaat hier tenslotte om de nationale veiligheid.’

Unieke samenwerking
In de tien jaar dat het programma loopt, is ongeveer tweehonderd  van de tweeduizend kilometer waterkering aangepakt. ‘Dat is nog te weinig’, vindt Erik. ‘Het tempo moet écht omhoog om onze doelstelling van 2050 te halen.’ Het HWBP heeft daarbij hulp van de markt gevraagd via de Taskforce Deltatechnologie. Een platform waarin marktpartijen als KWS zich hebben verenigd om nog voor de aanbestedingen uit mee te denken met specifieke vraagstukken die door het HWBP of door de Waterschappen worden voorgelegd. ‘Ze zitten daar dus niet om voor zichzelf projecten te scoren, maar puur om met elkaar de sector vooruit te helpen’, ervaart Erik. ‘Echt uniek!’


Woud aan wetten
Eén van de adviezen van de Taskforce is het anders organiseren van het HWBP. De waterschappen dienen nu hun plannen in bij de programmadirectie en ontvangen daaruit financiering. Maar de waterschappen zijn zelf opdrachtgever bij de afzonderlijke projecten en sturen dus ook zelf de uitvoering aan. Erik: ‘Het advies vanuit de Taskforce is dan ook: leg sturing en financiering in één hand. Dat is veel effectiever en komt het collectieve belang ten goede. Hoe we dat zouden kunnen doen, moeten we nog verder verkennen.’ Een andere aanbeveling is het versimpelen en uniformeren van de aanpak. ‘We draaien soms vast in de complexiteit van regels, wetten en overheden. Dat kan en moet anders.’

1 op 100.000
Het HWBP is een alliantie tussen Rijkswaterstaat en de 21 waterschappen in Nederland. ‘Daar begint de samenwerking dus al’, schetst Erik. De 22 organisaties werken sinds 2014 binnen het HWBP samen in uitvoering, financiering en kennisontwikkeling. Uiterlijk in 2050 moeten alle primaire waterkeringen wettelijk aan de waterveiligheidsnormen voldoen. ‘Die normen zijn in 2017 vernieuwd. Vroeger waren ze gebaseerd op waterstanden, tegenwoordig op de overstromingskans en het risico dat daarbij iemand overlijdt. Die kans dat iemand overlijdt mag niet groter zijn dan 1 op 100.000 per jaar.’

Schoolvoorbeeld
De nieuwe normen zijn in de meeste gevallen strenger dan de vorige, waardoor meer primaire waterkeringen niet blijken te voldoen. Erik: ‘We begonnen met 1100 kilometer en zitten nu dus op 2000. Een flinke klus!’ In de projecten werkt het HWBP nauw samen met marktpartijen zoals KWS. Arco: ‘In combinatie met Van Oord werken we bijvoorbeeld aan de dijkversterking van 5,2 kilometer bij Hansweert. En in alliantie met het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier, Van Hattum en Blankevoort en Boskalis zijn we verantwoordelijk voor de versterking van de ruim 33 kilometer Markermeerdijken tussen Hoorn en Durgerdam.’ Zeker dat laatste project vindt Arco een blauwdruk voor een fijne samenwerking. ‘De vraagstukken en uitdagingen hierin pakken we ook echt samen op.’ Het is een schoolvoorbeeld van de tweefasenaanpak die de partijen graag hanteren. Samen een ontwerp maken, samen de risico’s in kaart brengen en reduceren, en daarna overgaan tot de uitvoering volgens een UAV-GC-contract.

Van wegen- tot waterbouwer
Binnen KWS wordt wel eens gekscherend geopperd om onze naam te veranderen in KWWS, Koninklijke Wegen- en Waterbouw Stevin. De aanleiding is begrijpelijk: KWS is minder bekend als waterbouwer dan als wegenbouwer. ‘Maar dat is onterecht’, vindt Arco. ‘In de afgelopen tien jaar hebben we gewerkt aan diverse projecten zoals de dijkversterking op Texel, de dijkversterking Eemshaven - Delfszijl en de Noordelijke Randmeerdijken.’ Daarnaast werkt KWS met Martens en Van Oord aan de dijkversterking langs de Mark, Dintel en Vliet. Dankzij deze groeiende ervaring en expertise is de betrokkenheid bij het HWBP dan ook logisch.

2.000 kilometer aan primaire keringen en ongeveer 400 sluizen en gemalen. De cijfers liegen er niet om. Binnen dertig jaar moeten ze allemaal zijn versterkt, verhoogd of verzwaard. Het is met recht de grootste dijkversterkingsoperatie sinds de Deltawerken. Een flinke uitdaging voor het HWBP en tegelijkertijd een grote kans voor KWS. Programmadirecteur van het HWBP Erik Wagener en Directeur van KWS @vice Arco Meerkerk over de ambities, uitdagingen en het sleutelwoord van dit enorme programma: ‘Samenwerking.’

Ruim 60% van Nederland onder water. Een gebied met ongeveer 9 miljoen mensen… We kunnen het ons nauwelijks voorstellen, maar zonder duinen en dijken is het de harde realiteit. De stijging van de waterspiegel is dan ook één van de grootste bedreigingen van ons land. Om overstromingen te voorkomen, zijn sterke en betrouwbare waterkeringen dus letterlijk van levensbelang. Het Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) maakt zich hier hard voor. Net als KWS, die de ambitie heeft zich als waterbouwer meer en meer in te zetten voor onze waterveiligheid.

Een dijk van een plan